Dünya, en son 11.700 yıl önce, uzun süreli bir ısınmanın neden olduğu beş kitlesel yok oluş yaşadı. Tek başına bu olay, modern filin tüylü atası olan ikonik yünlü mamut da dahil olmak üzere büyük Buz Devri hayvanlarının %75'inden fazlasını yok etti. Ve şimdi, Science dergisinde yayınlanan yeni bir yünlü mamut dişleri çalışmasına göre  , Kik adında bir erkek, yaşamı boyunca dünyayı neredeyse iki kez çevreleyecek kadar dolaştı! 

Yünlü mamut dişleri, ağaç gövdeleri gibi veri içerir!

Kik, adını kalıntılarının bulunduğu Alaska'daki Kikiakrorak Nehri'nden aldı  .Bilim adamlarının yaptığı incelemeye göre 17.100 yıl önce  öldüğünde 28 yaşındaydı. 1,7 m (5.5 fit) uzunluğundaki dişleri ve DNA'sının diğer parçaları üzerinde yapılan bir araştırma, yaşamı boyunca 70.000 km (43.500 mil) seyahat ettiğini ortaya koyuyor.

Çalışma, Ottawa Üniversitesi'nde bir araştırmacı olan Clement Bataille ve Alaska Fairbanks Üniversitesi'nden Matthew Wooller tarafından ortaklaşa yürütüldü  . Prof. Wooller, “Bu, gerçekten de bir Kuzey Kutbu yünlü mamutunun yaşam tarihine dair ilk bilgilerden biri” dedi.

Kik'in bölünmüş dişlerindeki büyüme katmanlarını ortaya çıkarmak için maviye boyandı, Bu da yünlü memelilerin bir ömür boyu ne kadar yol kat ettiğini belirlemelerine ışık tuttu. Lazerler ve diğer teknikler kullanılarak diş boyunca örnekler alındı ​​ve Kik'in yaşamının bir kaydını sağlayan gelişmiş izotop analizine izin verildi. (JR Ancheta /  Alaska Fairbanks Üniversitesi )

Reuters'e göre  , hikayenin yattığı yer Kik'in devasa dişi, Büyüdükçe eklenen farklı katmanları açığa çıkaran ve izotop analizi için 400.000 veri noktası oluşturan dilimlere bölündü. Wooller, bu katmanların “birbirinin içine yığılmış şekerli dondurma külahları” gibi olduğunu söyledi. "Mevsimlik bir göçmen olup olmadığı net değil, ancak ciddi bir yol kat etti. Yaşamı boyunca bir noktadan Alaska'nın birçok bölgesini ziyaret etti, Ziyaret ettiği bu alanın ne kadar büyük olduğunu düşündüğünüzde oldukça şaşırtıcı bir sonuçla karşılaşırsınız" diye ekledi Prof. 

Kik, Alaska'nın uzunluğunu ve genişliğini   birçok kez kat etti. Yapılan çalışma sonuçlarına görede 28 yılda ekvator çevresini iki kez dolaştığı tahmin ediliyor.

Yine de Kik, tundranın farklı kısımlarını farklı yaşlarda analiz edince bu da bir dizi büyüleyici içgörüye yol açtı. Dişinin 10 cm (4 inç) çapındaki ucu, ilk yılını Alaska'nın iç kesimlerindeki Yukon Nehri havzasında geçirdiğini gösteriyor. Oradan  ayrılarak, 16 yaşına kadar günlerini Brooks Sıradağları bölgesinde daha geniş bir alanda dolaşarak ve karnını doyuracak besin kaynaklarını arayarak geçirdi  .Tıpkı diğer fil sürülerinde yaşıyan gençlerin sürülerini terkederek daha geniş alanlara yönelmeleri gibi Kik de bulunduğu sürüden ayrılarak geniş alanlara yöneldi. Ancak Prof. Baille "Bizim hipotezimiz, o noktada anaerkil sürüden atıldığı yönünde, bu da yaklaşık o yaşlarda erkek fillere olan şeydir." dedi

Alaska Ahır İzotop Tesisi'nin müdürü Matthew Wooller, Kuzey Alaska Üniversitesi Müzesi'ndeki yünlü mamut dişleri koleksiyonu arasında diz çöküyor. (JR Ancheta /  Alaska Fairbanks Üniversitesi )

Yünlü mamutlar ve iklim değişikliği, dün ve bugün
İnsan faaliyetleri ve  iklim değişikliği  bugün bir birinden ayrılmaz bir şekilde bağlantılıdır. Bu nedenle yünlü mamutların yeryüzünde bulunduğu muazzam süre boyunca iklim değişikliği de mevcuttu. Ve iklimdeki bu değişiklik, yünlü mamutların yaşam alanlarını terkederek hiç tanımadıkları bölgelere yönelmelerine neden oldu.Ve bu yer değiştirmede onları av konumuna düşürdü

Kik'in dişindeki karbon ve nitrojen izotoplarının analizi, onun Brooks Sıradağları'nın kuzeyinde bir Arktik çakıl çubuğunda açlıktan öldüğünü gösteriyor . Bataille, “Bir kavgada yada seyahat ederken kendini yaralayabilir hatta hastada olabilirdi.Ama o trajik bir şekilde açlıktan ölmüş” dedi.

Yünlü mamutlar  , sadece modern fillerle olan ilişkileri nedeniyle değil, aynı zamanda kalıntılarının çok iyi korunmuş olmasıda insanların araştırmasına önemli katkılarda bulunmuştur. Sibirya  ve Alaska'da iskeletleri, dişleri, mideleri ve gübreleriyle birlikte donmuş leşler keşfedildi  .Sibirya ve Alaska dışında yaşıyanların ise yeteri kadar şanslı oldukları söylenemez. İnsanların av sahasına girmeleri soylarının tükenmesine neden oldu. İnsanlar bu tüylü canavarları nasıl avladıklarını mağara duvarlarına çizdikleri resimlerleanlattılar

Şubat 2021 raporunda belirtildiği gibi, bir araştırma ekibi 700.000 ila 1.2 milyon yıl önce Sibirya'da dolaşan üç antik mamutun dişlerinden "aşırı derecede bozulmuş DNA'yı çıkardı ve daha önce bilinmeyen bir genetik mamut soyunu ortaya çıkarmak için bir araya getirdi".  Bilim Uyarısı . 

Dünya şu anda öngörülemeyen  hava koşulları , rekor kıran sıcaklıklar ve kalın Arktik buz tabakalarının ortadan kalkmasıyla karşı karşıya  . Tarih öncesi hayvanları ve son büyük Buzul Çağı'ndaki davranışlarını incelemek, modern iklim değişikliğinin Kuzey Kutbu iklimlerinde yaşayan mevcut türler üzerindeki etkisini tahmin etmek için önemli bir araç olabilir. 

Prof. Wooller, "Arktik şu anda birçok değişiklik görüyor ve geleceğin türler için bugün ve gelecekte nasıl oynayabileceğini görmek için geçmişi kullanabiliriz" dedi.

Kaynak:  denissimonov  / Adobe Stock

Yazan Sahir Pandey

Referanslar